دستور العمل نحوه صدور سند مالکیت جدید و تکلیف دفاتر اسناد رسمی بهنگام نقل و انتقال از سوی ریاست سازمان ثبت اسناد واملاک کل کشورصادر شد
سازمان ثبت اسنادواملاک کشور
« بسم الله الرحمن الرحیم »
دستور العمل نحوه صدور سند مالکیت جدید
مقدمه : در اجرای تکلیف قانونی مقرر در بند ب ماده ۱۳ قانون بودجه سال ۱۳۸۹ و در راستای ارتقاء ضریب امنیت وتکمیلبانک جامع اطلاعات املاک و کاداستر ، پیشگیری از جعل و ایراد خدشه به اسناد مالکیت صادره ، ارائه خدمت بهینه توام با سرعت ، دقت و کیفیت به شهروندان، صدور سند مالکیت جدید تک برگ توسط کلیه واحدهای ثبتی الزامی گردیده است . لذا معاونین، مدیران ستادی و استانی مکلفند هم زمان با اجرای نرم افزار مربوط و صدور سند جدید برای فرآیند تفکیک املاک زیر ساخت لازم جهت تحقیق این امر را برای تمامی فرآینهای املاک ، در کلیه واحدهای ثبتی سراسرکشور فراهم نمایند .
ماده ۱- در هر واحد ثبتی کار گروهی متشکل از رئیس یا معاون اداره و یک خبره ثبتی و یکی از کارشناسان مسلط به امور فناوری اطلاعات و کاداستر به منظور راهبری برنامه های نرم افزاری تشکیل می گردد .
کارگروه استانی متشکل از مدیر کل یا معاون وی ویک خبره ثبتی و یکی از کارشناسان مسلط به امور فناوری اطلاعات و کاداستر خواهد بود که مسئولیت راهبری برنامه های نرم افزاری واحدهای تابعه را عهده دار می باشد و کمیته تغییرات سازمان متشکل از مدیران کل املاک ، کاداستر و توسه فناوری اطلاعات پاسخگوی مشکلات استانها می باشد .
تبصره – در صورت بروز هرگونه ابهام و اشکال در نرم افزار و به منظور پیشگیری از اعمال متفاوت و ایجاد رویه واحد لازم است ، مراتب از طریق کارگروه شهرستان جهت رفع نقص به کارگروه استانی منعکس و چنانچه کارگروه استانی قادر به رفع ابهام نباشد مراتب به اداره کل امور املاک اعلام تا موضوع در کمیته تغییرات مطرح و ارئه طریق گردد .
ماده ۲- در رابطه با تفکیک املاک ، پس از گواهی مطابقت نقشه تفکیکی با محل و سندمالکیت و تولید نقشه در محیط گرافیکی وتهیه صور تجلسه تفکیکی و اخذ گواهی های لازم ، در صورتی که مالک یک نفر باشد ضمن الحاق پارکینگ و انباری مطابق بادرخواست مالک ، سند دفترچه ای باطل و برای هر قطعه مفروزی سند جدید صادر می گردد .
تبصره – چنانچه مالک بیش از یک نفر باشد و قصد تنظیم تقسیم نامه رسمی داشته باشد پس از انعکاس مفاد صورت جلسه تفکیکی در قسمت ملاحظات سند دفترچه ای ، مراتب جهت تنظیم تقسیم نامه به دفتر خانه ارسال خواهدشد . سردفتر مکلف است پس از تنظیم تقسیم نامه ضمن درج موضوع در سند ، درخواست متقاضی را همراه با تقسیم نامه و لاشه سند و فیش واریز بهاء سند جدید به واحد مربوط ارسال نماید .
ماده ۳ –رؤسای واحدهای ثبتی مکلفند پس از صدور سند جدید ، هرگونه اقدام بعدی اعم از تجمیع ، افراز ، واصلاح رابه صورت سیستمی انجام دهند .
تبصره – نظر به اینکه مطابق ماده ۱۰ قانون تملک آپارتمان مصوب سال ۴۳ با اصلاحیه های بعدی آن ، خریدار آپارتمان به قدرالسهم از اعیان ، مالک عرصه می باشد و حقی برای مالک اولیه باقی نخواهد ماند، لذا تأکید می گردد به هنگام تفکیک آپارتمان از تخصیص باقیمانده پلاک برای عرصه و سایر مشاعات ونیز تخصیص پلاک فرعی برای پارکینگ ها و انباری ها ، خود داری گردد .
ماده ۴- با توجه به تکلیف قانونی مقرر در ماده 154 قانون ثبت و بند ۳۸۳ مجموعه بخشنامه های ثبتی مبنی بر حصول اطمینان از ختم عملیات ثبتی ، بمنظور احراز موضوع و نیز تکمیل بانک جامع اطلاعات املاک مقرر می دارد ، برای آن دسته از املاک جاری که من بعد درخواست تفکیک می گردند ، پس از ثبت ملک در دفتر املاک و صدور سند مالکیت ، مبادرت به تفکیک ملک شود .
ماده ۵ – به منظور جلوگیری از وقوع اشتباه در تنظیم سند مالکیت ، لازم است بعد از تنظیم کلیه اقلام اطلاعاتی «پیش سند» تهیه و پس از اخذ گواهی از بایگانی و دفتر بازداشتی و ثبت در دفتر املاک و پرداخت وجوه ، مبادرت به چاپ و صدور سند گردد .
تبصره – در صورتی که وکیل و یا نماینده قانونی مالک درخواست صدور سند نماید ، قید مشخصات وکیل و یا نماینده قانونی مالک و نیز مشخصات نماینده شخصیت حقوقی در سند مالک الزامی است .
ماده ۶- در رابطه با آپارتمان هایی که دارای پارکینگ مشاعی می باشند ، چنانچه قبلا در اسناد کلیه آپارتمانها ، حق استقرار خودرو قید شده ، به همان نحو تحریر و از ذکر سایر مشاعات در سند خودداری گردد .
تبصره – چنانچه قبلا در سند آپارتمان حدود و مشخصات مفروزات ، نظیر (انباری و پارکینگ ) قید نشده باشد به هنگام صدور سند مالکیت جدید پس از ارائه نقشه ملک توسط مالک و تائید آن حدود اضافه گردد .
ماده ۷- به هنگام صدور سند ، کلیه اقلام اطلاتی به وسیله سیستم چاپ خواهد شد و هرگونه دست نوشته به منظور توضیح یا رفع اشتباهات احتمالی ممنوع بوده وباعث مخدوش گردیدن سند خواهد شد.
تبصره – چنانچه سند در عین صدور ناقص و یا ناخوانا چاپ شود بنحویکه قابل استفاده نباشد ، ضمن تنظیم صورت جلسه توسط متصدی صدور و تأیید مسوول امور مالی و مسوول دفتر املاک و رئیس واحد ثبتی ، سند مذکور به مهرابطال ممهور و اوراق باطله هر سه ماه بک بار از طریق استان به اداره کل امور املاک فرستاده شود .
ماده ۸- در صورتی که سند تک برگ بعد از صدور وتسلیم به مالک ، مفقود گردد ویا اینکه بدلیل ریختن جوهر یا سوختگی و یا پارگی و یا جهات دیگر ، قابل استفاده نباشد ، مطابق ماده ۱۲۰ آئین نامه قانون ثبت سندالمثنی صادر و موضوع در قسمت شماره سریال درج و سند جدید به مهرالمثنی ممهور می گردد .
تبصره – در موارد مذکور در تبصره ۵ ماده ۱۲۰ آئین نامه قانون ثبت ، و نیز در مواردی که به لحاظ پر شدن قسمت نقل و انتقالات سند تک برگ ، امکان درج انتقال جدید وجود نداشته باشد ، سند مالکیت تعویض می گردد .
ماده ۹- اسناد جدید که از طریق پست ارسال می گردد ، در صورت گواهی مأمور پست مبنی بر عدم شناسایی آدرس اعلام شده و یا عدم دسترسی به مالک ، سند به واحد ثبتی مربوط اعاده و تا مراجعه مالک و یا نماینده قانونی ویا قائم مقام وی تحت نظر رئیس اداره نگهداری می شود .
ماده ۱۰- در صورت وقوع بیع ، سر دفتر مکلف است ضمن درج معامله در سند ، آن را به همراه خلاصه معامله و در خواست خریدار و رسید هزینه های مربوط ، جهت ضبط در سوابق و صدور سند جدید ، به واحد ثبتی ارسال و رسید مدارک را به متقاضی تحویل نماید .
تبصره – در رابطه با انتقال قسمتی از ملک ، تعویض سند فروشنده ضرورت ندارد ، مگر اینکه به لحاظ پر شدن قسمت نقل و انتقالات سند ، امکان درج انتقال جدید وجود نداشته باشد .
ماده ۱۱- متصدی تحریر سند مکلف است کلیه اقلام اطلاعاتی مندرج در سند مالکیت را دقیقا در بانک اطلاعات املاک درج و سپس در سند منعکس نماید .
ماده ۱۲- در کادر مربوط به مشخصات ملک «مندرج در سند مالکیت » رعایت نکات زیر ضروریست :
۱- در ردیف اول : چنانچه ثبت شهرستان مربوط فاقد ناحیه بندی است ، در مقابل کلمه «ناحیه» خط تیره گذاشته خواهد شد .
۲- در ردیف چهارم : چنانچه ملک دارای ، سمت و طبقه باشد ، ونیز چنانچه مجتمع دارای چندین بلوک و برای بلوکهای آن شماره تعیین شده باشد شماره بلوک ، سمت و طبقه در محل پیش بینی شده درج می شود و در غیر اینصورت با خط (-) مشخص گردد.
۳- در ردیف پنجم : تاریخ ثبت ، شماره دفتر املاک ، شماره صفحه و شماره ثبت ملک ، «پس از انجام گواهیهای لازم و اخذ اطلاعات از دفتر املاک» و تائید پیش سند ، در قسمت پیش بینی شده درج می گردد .
۴- در ردیف ششم : نرم افزار مربوط در خصوص کاربری ملک تعداد ۱۲۵ وضعیت را پیش بینی نموده . لذا در مقابل عبارت کاربری یکی از حالات خانه ، آپارتمان ، زمین ، زمین محصور و… درج و در مقابل عبارت وضعیت خاص ، یکی از حالات عرصه ، اعیان ، عرصه و اعیان درج می شود . ودر انتهاء سطر بهاء ملک مطابق با برگ ارزیابی و یا سند انتقال قید می گردد .
۵- در ردیف هفتم : مقابل عبارت « نوع و میزان مالکیت » چنانچه مالکیت مورد نظر مشاعی است میزان سهم مالک از کل سهام درج والا عبارت ششدانگ قید خواهد شد . همچنین در قسمت شماره سریال پس از وارد کردن شماره سریال چاپی سند و انتخاب یکی از حالات « اصلی ، المثنی ، تعویضی » ، شماره سریال به همراه نوع سند از بانک اطلاعات املاک فراخوان و در سند درج می گردد .
۶- در ردیف هشتم : درج دقیق نشانی ملک و کد پستی محل وقوع ملک الزامی است .
ماده ۱۳ – در محل پیش بینی شده در سند مالکیت جهت درج مشخصات مالک ، چنانچه منشاء مالکیت به موجب یکی از عقود قانونی و بر اساس معامله رسمی صورت گرفته باشد ، نوع عقد و شماره سند رسمی در قسمت « مستند مالکیت » درج گردد . و هر گاه موجب صدور سند مالکیت قوانین خاص نظیر ( مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ قانون ثبت و مواد ۱۴۰ ، ۱۳۳ و ۱۶۸ برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و موارد مشابه ) باشد . علت مذکور در این قسمت درج خواهد شد . ضمنا با توجه به اینکه سوابق ثبتی فاقد شماره ملی اشخاص حقیقی و شناسه ملی اشخاص حقوقی می باشد لذا درج موارد مذکور حسب مورد الزامی است .
ماده ۱۴- در قسمت تصویر نقشه کاداستر ملک ، درج نقشه ملک « حاوی طول اضلاع ، مساحت ، وضعیت مجاورین و مختصات نقشه » ونیز نقشه موقعیت کلی ملک و نحوه استقرار در کل پلاک ، مطابق با استاندارد کاداستر الزامی است . ضمن اینکه انعکاس نقشه ملک و یا قطعه تفکیکی و درج مختصات جغرافیایی در سند ، به منزله مطابقت آن با نقشه کاداستر است . وچنانچه به دلیل اختلاف، انطباق نقشه ثبتی با نقشه کاداستر در مرحله صدور سند امکان پذیر نباشد ، نقشه ملک با خط مشکوک در نقشه کاداستر منعکس و سند مالکیت مطابق با حدود ثبتی موجود صادر و موضوع جهت رفع اختلاف مورد رسیدگی قرار گیرد .
تبصره – در قسمت بارکد مجموعه ۱۸ رقمی حاوی شماره صفحه دفتر املاک ، شمارنده ، شماره دفتر املاک ، سری دفتر ، بخش ، کد واحد ثبتی و استان ، در قالب خطوط بارکد توسط سیستم درج می گردد و در قسمت شناسه ملی جغرافیایی املاک و مستغلات ( جام ) ، مجموعه ۲۳ رقمی حاوی طول و عرض جغرافیایی (x , y ) ، محدوده جغرافیایی (zone)شماره بلوک ، طبقه و واحد توسط سیستم درج خواهد شد .
ماده ۱۵- در پشت سند تک برگی ، قسمتی جهت درج ملاحظات ، حدود ، حقوق ارتفاقی و انتفاعی و سایر توضیحات با قابلیت پنجاه سطر در نظر گرفته شده است . بدیهی است چنانچه احیانا در موارد خاص قسمت پیش بینی شده جهت درج حدود و موارد فوق کافی نباشد موارد مرتبط قید و اضافه گردد . « حدود ملک به شرح مندرج در دفتر املاک می با شد » و در اینگونه موارد در صورت در خواست مالک متن حدود تهیه و پس از تأیید در اختیار وی قرار می گیرد .
تبصره ۱ – در صورتی که مورد تفکیک آپارتمان و دارای منضمات مفروزی من جمله پارکینگ و انباری باشد ، درج مشخصات و موقعیت مکانی آن ذیل حدود آپارتمان الزامی است و حدود سایر منضمات ملک، حقوق ارتفاعی ، حقوق انتفاعی و توضیحات مرتبط به ملک بعد از حدود و مشخصات درج خواهد شد .
تبصره ۲- در مرحله صدور سند جدید ، کلیه محدودیتهای قبلی نظیر « اسناد رهنی که تا کنون فک رهن نشده و بازداشتهایی که رفع بازداشت نشده » ذیل حدود ، درج می شود .
ماده ۱۶ – پس از درج مشخصات رئیس واحد ثبتی صادر کننده سند ، هولوگرام امنیتی الصاق خواهد شد . در صورتی که سند توسط معاون و یا مسئول دفتر املاک امضاء می گردد ، درج مشخصات امضاء کننده و سمت وی الزامی است .
ماده ۱۷ – در کادر مختص به محدودیتها و انتقالات ، قسمتی جهت اعمال محدودیتها نظیر « بازداشت اصل و مازاد » ، « رهن » ، « اجاره» و موارد دیگر پیش بینی شده است و قسمتی جهت درج
«انتقالات رسمی » در نظر گرفته شده است .
بدیهی است درج سابقه بازداشت و رفع بازداشت ملک در سند توسط واحد ثبتی و نیز درج سابقه عقود منعقده مربوط به ملک نظیر (بیع ، رهن ، اجاره بیش از سه سال ) توسط دفاتر اسناد رسمی به وسیله سیستم صورت خواهد گرفت ، لکن تا تجهیز کامل واحدهای ثبتی و دفاتر تابعه به سیستم مربوط ، اقدامات مذکور به وسیله مهر با نقوش ( نمونه زیر) حسب مورد انجام گردد .